החבל של סַבְּחָה

– אַתָּה זוֹכֵר, אַבּוּ מוּחַמַד,
אַתָּה זוֹכֵר כְּשֶׁסַבְּחָה
הַפָּרָה שֶׁל שְׁכֵנֵנוּ אַבּוּ הַאשֶׁם
אָכְלָה אֶת הַחֶבֶל?
אַתָּה זוֹכֵר אֵיךְ
הִיא גָּסְסָה
וְשָׁחֲטוּ אוֹתָהּ?
לְאוֹר הָעֲשָׁשִׁיּוֹת
פָּשְׁטוּ אֶת עוֹרָהּ
וּבַגַּרְזִנִּים, חֲבָטוֹת חֲבָטוֹת,
בִּתְּרוּ אוֹתָהּ
אֵם-הַאשֶׁם
הִתְחִילָה לְקוֹנֵן
כְּשֶׁהַסַּכִּינִים
עָטוּ עַל סַבְּחָה,
וּבְנוֹתֶיהָ הִתְיַפְּחוּ.
כֻּלָּם הִתְעַצְּבוּ
כֻּלָּם עָזְרוּ
כֻּלָּם אָמְרוּ:
"חוֹלְקִים אָסוֹן, הָאָסוֹן נִסְבָּל".
כָּל אַנְשֵׁי הַשְּׁכוּנָה עַד אֶחָד
הִטּוּ כָּתֵף
וְקָנוּ אֶת בְּשַׂר סַבְּחָה!
אַתָּה זוֹכֵר…
אוֹ שֶׁנִּרְדַּמְתָּ כְּבָר?

– לֹא, לֹא… אֲנִי עֲדַיִן עֵר,
וּבֶטַח שֶׁאֲנִי זוֹכֵר…
וַאֲנִי עוֹד זוֹכֵר
שֶׁאִישׁ לֹא טָעַם וְלוּ קַמְצוּץ
אֶחָד מִבְּשָׂרָהּ.
נִצְלָה הַבָּשָׂר
בֻּשַּׁל וְטֻגַּן
וַאֲחָדִים כְּתָשׁוּהוּ לְקוּבֶּה
אַךְ אִישׁ לֹא טָעַם מִמֶּנּוּ!
אֲנָשִׁים דִּמּוּ שֶׁפָּרְסוּ פְּרוּסוֹת
מִגּוּפָתוֹ שֶׁל נִרְצָח,
כְּאִלּוּ הַבָּשָׂר שֶׁבֻּשַּׁל
הוּא בָּשָׂר מִבְּשָׂרוֹ שֶׁל אַבּוּ הַאשֶׁם
וּבְשַׂר בְּנֵי בֵּיתוֹ.
סָלְדָה הַנֶּפֶשׁ
וְזָרְקוּ אוֹתוֹ.
יָמִים רַבִּים עָבְרוּ
עַל הַכְּפָר בְּמַחֲנָק
שֶׁל אֵבֶל אִלֵּם וְרָעוּל
כְּקוֹלוֹ שֶׁל אַבּוּ הַאשֶׁם, מְחֻסְפָּס
וְיָרֹק
כְּעֵינֶיהָ הַיְּרֻקּוֹת שֶׁל סַבְּחָה.

– אַתָּה רוֹאֶה, אַבּוּ מוּחַמַד,
טוֹב הָיָה בַּכְּפָר שֶׁלָּנוּ.
נָכוֹן, הָיוּ זְמַנִּים שֶׁל לַעֲנָה
אֲבָל טְעִימָה הָיְתָה הַמְּרִירוּת שֶׁלָּהּ
כְּמוֹ מְרִירוּת הָעֹלֶשׁ
וְאוּלַי טְעִימָה מִמֶּנָּה…
אַתָּה רוֹאֶה
כַּמָּה טוֹב הָיָה בַּכְּפָר!

– "טוֹב"?
מָה!
"טוֹב" הוּא אוֹמֵר לִי…
יוֹדֵעַ מָה?
בְּסִפְרוֹ שֶׁל אֱלֹהִים הַיָּקָר נִשְׁבַּעְתִּי
אֲנִי מוּכָן… לֹא, מוּטָב הָיָה,
וַאֲנִי אוֹמֵר זֹאת מִכָּל הַלֵּב –
הַלְוַאי שֶׁבְּאוֹתוֹ יוֹם הָיִיתִי בּוֹלֵעַ חֶבֶל
אָרֹךְ יוֹתֵר מִן הַחֶבֶל שֶׁל סַבְּחָה
אִלּוּ רַק
נִשְׁאַרְנוּ בַּכְּפָר!

15 במרס, 1988

حَبِلْ صَبْحَة

– بْتِتْذَكَّر يا أَبو مْحِمَّدْ
بْتِتْذَكَّرْ لَمَّا صَبْحَة
بَقَرِةْ جارْنا »أَبو هاشِمْ«
أَكْلَتِ ﭐلحَبِلْ؟
بْتِتْذَكَّرْ كِيفْ
وِهِي تْنازِعْ
ذَبَحوها؟
وَعَلى ضَيِّ ﭐلقَناديلْ
سَلَخوها
وبِالبَلطَاتْ شيلاتْ شيلاتْ
قَطَّعُوها
إِمْ هاشِم
نَصْبَتْ مَناحَة
لَمّا ﭐلسَّكاكين
نِزْلَتْ بْصَبْحَة
وَبَناتْها »عَيَّطوا«.
ﭐلكُلْ حِزِنْ
وِﭐلْكُلْ ساعَدْ
وِﭐلْكُلْ رَدَّدْ:
»فَرِّقِ ﭐلْحِمِلْ يِنْشالْ! «
وِﭐلْحارَة عَنْ بِكْرِة أَبيها
تْكاتَفَتْ
وِاشْتَرَتْ لَحِمْ صَبْحَة!
بْتِتْذَكَّرْ…
وَالاّ نِمِتْ؟

– لا… أَنا فايِقْ،
طَبْعًا بَتْذَكَّرْ…
وَبَتْذَكَّرْ »كَمانْ«
إِنُّو ما حَدَا ذاقْ قَطْمِة
مِنْ لَحِمْ صَبْحَة!
ﭐللَّحِمْ انْشَوى
إِنْقَلى، إِنْسَلَقْ
وِﭐلبَعِضْ دَق كُبِّة
لكِنْ ما حَدا ذاقُه!
اِلنّاسْ حَسُّوا كَإِنْهِنْ شَرَحوا شَرْحاتْ
مِنْ جُثِّةْ قَتِيلْ،
وَكَإِنّو ﭐللّي انْطَبَخْ
هو لَحِمْ أَبو هاشِمْ
وَلَحِمْ أَهِلْ »بيتُو«.
ﭐلنْفوسْ صَدَّتْ
وَكَبُّوه.
مُدِّة…
وِﭐلبَلَدْ يُخْنُقْها
أَسَى صامِتْ مْلَثَّمْ
مِثِلْ صوتْ أَبو هاشِمْ خِشِنْ
وِإِخْضَرْ
مِثِلْ عينينْ صَبْحَة ﭐلخُضُرْ.

– شايِفْ يا أَبو مْحِمَّدْ،
كانَتْ بَلَدْنا مْلِيحَة.
صَحيحْ كانَتْ فيها أَوْقاتْ عَلْقَمْ
لكِنْ مَرارْها طيِّبْ
بِشْبَهْ مَرارِ ﭐلعِلْتْ
وَأَطْيَبْ!
شايِفْ…
شو كايْنِه بَلَدْنا مْليحَة!

– مْليحَة؟
هَه!
قال »مْليحَة«… قال
وِلِكْ!
وكْتابِ اللهِ ﭐلعَزيزْ!
أَنا مِسْتْعِدّْ وَبَفَضِّلْ
وَمِنْ كُلْ قَلْبي مْوافِقْ –
أَكونْ يومْها بَلَعِتْ حَبِلْ
أَطْوَلْ مِنْ حَبِلْ صَبْحَة
بَسْ نْكونْ
بْقينا بْبَلَدْنَا!

15/3/1988